Nhìn lại quá trình phát triển nhận thức của Đảng Cộng sản Việt Nam về công nghiệp hóa trong thời kỳ đổi mới (08/12/2023)

Bài viết phân tích và đánh giá quá trình thay đổi nhận thức của Đảng Cộng sản Việt Nam về công nghiệp hóa theo thời gian. Trong quá trình lãnh đạo và chỉ đạo, nhận thức của Đảng về nội hàm công nghiệp hóa luôn có sự hoàn thiện, phù hợp với sự thay đổi của các điều kiện trong nước và quốc tế cũng như yêu cầu thực tiễn đặt ra. Tuy nhiên, việc hiểu một cách đồng bộ về nội hàm của công nghiệp hóa, cũng như về mô hình thực hiện công nghiệp hóa, kể cả về nội dung và điều kiện thực hiện đều chưa đầy đủ, điều đó đã ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả thực hiện công nghiệp hóa trong nhiều năm qua. Với quan điểm cho rằng công nghiệp hóa vẫn là mục tiêu và nội dung hàng đầu trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, bài viết khẳng định ba yếu tố kinh tế cần được “kích” mạnh và xem như đòn bẩy thực hiện công nghiệp hóa ở Việt Nam trong thời gian tới gồm: (i) Đẩy mạnh khu vực kinh tế tư nhân; (ii) Hoàn thiện cơ chế kinh tế thị trường; và (iii) Coi hội nhập quốc tế là động lực trực tiếp. Trên cơ sở đó, bài viết đề xuất mô hình công nghiệp hóa áp dụng trong những năm tiếp theo.
Tác giả: Ngô Thắng Lợi

Cấu trúc văn hóa và giá trị ở Đông Á trong cạnh tranh quyền lực mềm (08/12/2023)

Cấu trúc được nhìn nhận là yếu tố mang tính điều kiện góp phần hạn chế hay thúc đẩy hành vi và nhận thức của các chủ thể quan hệ quốc tế. Thông qua cách tiếp cận cấu trúc - hệ thống cùng phương pháp phân tích tài liệu, bài viết xem xét đặc điểm của cấu trúc văn hóa và giá trị ở khu vực Đông Á, từ đó đưa ra một số nhận định ban đầu về tác động của cấu trúc văn hóa và giá trị này đến cạnh tranh quyền lực mềm trong khu vực.
Tác giả: Lê Lêna

Quan niệm chính sách đối ngoại mới của Liên bang Nga (08/12/2023)

Ngày 24/2/2022, Nga bắt đầu tiến hành hoạt động quân sự đặc biệt tại Ukraine, điều này mở ra một thời kỳ mới trong lịch sử nước Nga và trở thành bước ngoặt trong chính trị quốc tế hiện đại. Mối quan hệ của Nga với phương Tây, vốn đã xấu đi trong thập kỷ trước, cuối cùng đã sụp đổ. Nhiều liên minh giữa các cường quốc đang được hình thành, trong khi phương Tây cùng phía với Mỹ thì Nga và Trung Quốc đang xích lại gần nhau hơn. Trước tình hình đó, việc “khôi phục lại” vị thế nước Nga là cần thiết. Ngày 31/3/2023, Tổng thống Vladimir Putin đã ký sắc lệnh ban hành Quan niệm chính sách đối ngoại của Liên bang Nga (năm 2023). Ông Putin nhấn mạnh, chính sách đối ngoại mới này được ban hành do “những thay đổi cơ bản trong đời sống quốc tế”, trong “trung và dài hạn”, mọi quyết định của nước Nga sẽ dựa trên văn bản này. Bài viết tập trung làm rõ Quan niệm chính sách đối ngoại của Nga năm 2023 trong bối cảnh xung đột Nga - Ukraine chưa có hồi kết.
Tác giả: Trần Thị Thanh

Sinh kế hiện nay của người Hmông và người Khơ Mú tại khu vực biên giới tỉnh Nghệ An (08/12/2023)

Khu vực biên giới Việt Nam - Lào tại tỉnh Nghệ An là nơi sinh sống của nhiều dân tộc thiểu số. Tại huyện biên giới Kỳ Sơn, nơi có cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn thông thương giữa hai nước Việt Nam và Lào, dân tộc Hmông và dân tộc Khơ Mú có số lượng đông đảo nhất và nằm trong danh sách 32 dân tộc thiểu số đang còn gặp nhiều khó khăn (45,8% người Khơ Mú và 34,4% người Hmông đang thuộc diện nghèo). Thông qua việc tìm hiểu sinh kế hiện nay của hai dân tộc này, nhóm tác giả bước đầu đề xuất một số khuyến nghị, giải pháp nhằm giúp người dân Hmông và Khơ Mú nói riêng, người dân vùng biên giới huyện Kỳ Sơn nói chung có cuộc sống ổn định, phát triển, từ đó góp phần xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh của khu vực biên giới tỉnh Nghệ An.
Tác giả: Phạm Quang Linh, Đặng Minh Ngọc

Sinh kế của người Giáy ở thị trấn Đồng Văn, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang (08/12/2023)

Trên cơ sở tư liệu điền dã dân tộc học của tác giả được thực hiện vào tháng 6/2023, bài viết nghiên cứu sinh kế của người Giáy ở thị trấn Đồng Văn, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang. Nội dung bài viết làm rõ những hoạt động sinh kế truyền thống của người Giáy nơi đây trong các lĩnh vực nông nghiệp, chăn nuôi, khai thác nguồn lợi tự nhiên, nghề thủ công…; đồng thời phân tích những biến đổi sinh kế của tộc người này hiện nay, với các hình thức sinh kế mới như du lịch, làm thuê - những hình thức sinh kế mang thêm nguồn thu nhập cho người dân, góp phần xóa đói, giảm nghèo.
Tác giả: Lục Mạnh Hùng

Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Ấn Độ (08/12/2023)

Những thay đổi, điều chỉnh tạo môi trường đầu tư thuận lợi trong chính sách thu hút nguồn đầu tư trực tiếp nước ngoài cùng điều kiện nhân công giá rẻ đang thu hút các tập đoàn nước ngoài đầu tư thu lợi nhuận tại Ấn Độ. Kể từ năm 1991 khi bắt đầu cải cách nền kinh tế cho đến nay, Ấn Độ đã đi được một quãng đường khá dài trong việc thu hút nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Hầu hết các dự án đầu tư vào Ấn Độ thông qua lộ trình tự động đã giúp Ấn Độ trở thành quốc gia nhận lượng đầu tư trực tiếp nước ngoài đứng thứ 7 thế giới vào năm 2021. Bất chấp dịch Covid-19, Ấn Độ vẫn nhận nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài cao nhất từ trước đến nay, đạt 84,84 tỷ USD trong năm tài chính 2021-2022. Mặc dù tổng lượng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài năm 2022-2023 có giảm so với năm trước đó, nhưng theo dự báo con số này sẽ tăng trở lại, và Ấn Độ sẽ tiếp tục là quốc gia tiềm năng mà các nhà đầu tư đang hướng tới.
Tác giả: Nguyễn Văn Linh

Sự giao thoa văn hóa Pháp - Việt trong lĩnh vực ẩm thực ở Việt Nam qua các từ vay mượn (08/12/2023)

Pháp là một trong những quốc gia có sự giao thoa văn hóa lâu đời và mạnh mẽ nhất đối với Việt Nam. Trong những năm đô hộ nước ta, thực dân Pháp đã thực thi nhiều chính sách để phục vụ công cuộc cai trị. Chính sách “Pháp hóa” trong nhiều lĩnh vực, trong đó có ngôn ngữ sớm được thực hiện nhằm đẩy mạnh sự ảnh hưởng của tiếng Pháp đối với tiếng Việt, cũng như khuếch trương ảnh hưởng của nước Pháp đối với Việt Nam. Trong bối cảnh lịch sử đó, hệ thống những từ vay mượn gốc Pháp trong tiếng Việt đã ra đời. Bài viết trình bày những lớp từ vay mượn trong tiếng Việt thuộc lĩnh vực ẩm thực và sự tồn tại của chúng cho đến ngày nay, qua đó thấy được sự giao thoa văn hóa mạnh mẽ giữa hai quốc gia.
Tác giả: Nguyễn Thị Thanh Nga