Nội dung bài viết làm rõ quá trình nhận thức của Đảng Cộng sản Việt Nam về cơ chế, thực trạng vận hành cơ chế “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ” ở Việt Nam và rút ra một số kinh nghiệm, trên cơ sở đó đề xuất giải pháp thực hiện tốt cơ chế này trong tình hình mới.

Tác giả: Nguyễn Viết Thảo

Tư pháp độc lập thể hiện qua sự độc lập của tòa án là một giá trị cốt lõi trong văn hóa chính trị - pháp lý của Hoa Kỳ. Giá trị ấy được công nhận và theo đuổi từ khi sáng lập Hợp chủng quốc Hoa Kỳ. Để đảm bảo sự độc lập của tòa án liên bang, Hoa Kỳ đã thiết lập cơ chế cân bằng và kiểm soát giữa ba quyền: lập pháp, hành pháp và tư pháp. Cơ chế này có những yếu tố nào giúp đảm bảo cho hệ thống tòa án liên bang độc lập và trên thực tế, tòa án có độc lập tuyệt đối trước áp lực của các cơ quan hành pháp, lập pháp, đảng phái chính trị cũng như truyền thông, dư luận xã hội hay không? Bài viết đi tìm câu trả lời cho câu hỏi này.

Tác giả: Trương Thị Thu Trang, Đặng Trần Thanh Ngọc

Trong bối cảnh mở rộng giao lưu phát triển kinh tế - xã hội, các cộng đồng ở khu vực nông thôn miền núi tỉnh Điện Biên đang nảy sinh những vấn đề mới liên quan đến văn hóa, môi trường, an ninh - trật tự, an toàn xã hội. Dựa vào nguồn dữ liệu nghiên cứu định tính của Đề tài “Nghiên cứu các mô hình tự quản cộng đồng dân cư làng - xã trong xây dựng nông thôn mới” tại một số cộng đồng thuộc tỉnh Điện Biên, bài viết nhận diện mô hình tự quản, phân tích vai trò của các mô hình này trong việc đảm bảo an ninh - trật tự và phát triển bền vững cộng đồng ở nông thôn miền núi tỉnh Điện Biên.

Tác giả: Nguyễn Đức Chiện

Bài viết phân tích những mâu thuẫn tài chính giữa vợ và chồng trong gia đình vùng nông thôn Việt Nam, nghiên cứu trường hợp tại xã Khánh Mậu, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình. Giả thuyết nguyên nhân mâu thuẫn đến từ ba yếu tố là mức đóng góp tài chính, việc nắm giữ tiền và cách chi tiêu. Nghiên cứu tiến hành kiểm chứng ảnh hưởng của các yếu tố này đến thực trạng mâu thuẫn.

Tác giả: Trần Ngọc Diễm, Nguyễn Thu Trang

Bài viết chỉ ra những hiểu nhầm về “hiệu ứng đám đông” trên mạng xã hội từ các hướng tiếp cận khác về những “hành động tập thể” trong môi trường truyền thông hiện đại vốn được đặc trưng bởi sự dư thừa thông tin. Trên cơ sở phân tích trường hợp cụ thể là những hành động tập thể của cử tri Mỹ trước chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2020 của Thượng nghị sĩ Mỹ Bernie Sanders, vốn mang đầy đủ đặc trưng của một phong trào xã hội, với quá trình vận động thông qua chính sách “Chăm sóc y tế cho tất cả” (Medicare for All - M4A) trong quá trình tranh cử tổng thống của ông, bài viết góp phần phác họa nên những đặc trưng của “hành động tập thể” thay vì “hiệu ứng đám đông” và tác động của chúng lên xã hội. Từ đó cho thấy mối quan hệ giữa mạng xã hội, truyền thông đại chúng với cuộc sống thường nhật của người dùng mạng.

Tác giả: Vũ Hoàng Long

Bài viết tổng quan nghiên cứu về đặc trưng văn hóa vật chất của một số tộc người thiểu số ở vùng biên giới Việt - Trung; tập trung làm sáng tỏ những đặc trưng văn hóa về nhà cửa và ẩm thực của một số tộc người thiểu số có dân số lớn như Tày, Nùng, Thái, Hmông, Hà Nhì và cả tộc người có dân số ít là Pu Péo… Trên cơ sở nêu lên một số nhận xét, đánh giá, bài viết đưa ra những gợi ý ban đầu về định hướng nghiên cứu tiếp theo đối với vấn đề này trong bối cảnh giao lưu, hội nhập kinh tế, xã hội, văn hóa vùng biên giới Việt - Trung đã và đang diễn ra mạnh mẽ hiện nay.

Tác giả: Lê Thị Hường

Công tác lưu trữ đã được Nhà nước Việt Nam quan tâm ngay từ những ngày đầu thành lập. Trong bối cảnh Chiến tranh Lạnh, trước những thách thức đối với an ninh quốc gia và những khó khăn xuất phát từ trình độ lưu trữ còn hạn chế, Việt Nam đã sớm nhận thức được tầm quan trọng và đặt ra nhu cầu hợp tác quốc tế về lưu trữ, vừa để xây dựng ngành lưu trữ trong nước, vừa nhằm thắt chặt thêm quan hệ đối ngoại với các nước xã hội chủ nghĩa khác. Thông qua các hoạt động hợp tác đa dạng từ song phương đến đa phương, Việt Nam xuất phát là nước được nhận hỗ trợ đặc biệt từ Liên Xô đã trở thành một quốc gia chủ động giúp đỡ các nước có nền lưu trữ kém phát triển hơn như Lào và Campuchia, đồng thời trở thành một thành viên tích cực tại các diễn đàn đa phương của các nước xã hội chủ nghĩa về lưu trữ.

Tác giả: Lê Tuyết Mai