Tổng quan nghiên cứu về sinh kế của tộc người Thái tái định cư thủy điện ở Việt Nam (12/08/2023)
Trong thời gian qua, việc xây dựng các công trình thủy điện đã góp phần quan trọng trong cung cấp năng lượng phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và phát triển kinh tế, xã hội ở Việt Nam. Tuy nhiên, trong quá trình di dân tái định cư, vẫn còn những bất cập, ảnh hưởng đến phát triển bền vững; bất ổn về sinh kế đã tạo ra một số hệ lụy xã hội, như di dân tự phát, tàn phá tài nguyên môi trường và đặc biệt là tình trạng đói nghèo… Các bất cập này được nhận diện qua kết quả của những công trình nghiên cứu đã xuất bản về vấn đề sinh kế của tộc người Thái tái định cư khi xây dựng nhà máy thủy điện.
Tác giả:
Lê Hải Đăng
Vai trò của Nhà máy lọc dầu Dung Quất đối với phát triển kinh tế của tỉnh Quảng Ngãi (12/08/2023)
Nhà máy lọc dầu Dung Quất là công trình trọng điểm quốc gia, đóng vai trò hết sức quan trọng trong đảm bảo an ninh năng lượng, góp phần đẩy mạnh tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa tỉnh Quảng Ngãi nói riêng, khu vực miền Trung và cả Việt Nam nói chung. Sử dụng số liệu thống kê giai đoạn 2000-2021, bài viết tập trung phân tích, đánh giá và làm rõ vai trò của Nhà máy lọc dầu Dung Quất trong tiến trình phát triển kinh tế của tỉnh Quảng Ngãi. Kết quả nghiên cứu cho thấy, Nhà máy lọc dầu Dung Quất đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế tỉnh Quảng Ngãi và là động lực quan trọng trong tăng trưởng công nghiệp của địa phương. Trên cơ sở đó, bài viết đề xuất một số hàm ý chính sách nhằm nâng cao vai trò đóng góp của Nhà máy lọc dầu Dung Quất trong phát triển kinh tế tỉnh Quảng Ngãi.
Tác giả:
Phạm Quốc Trí, Nguyễn Văn Hội, Hoàng Hồng Hiệp
Cạnh tranh chiến lược Ấn Độ - Trung Quốc ở khu vực Nam Á: Thực trạng và triển vọng (12/08/2023)
Với vị trí địa chính trị và địa chiến lược quan trọng, khu vực Nam Á đang chứng kiến sự cạnh tranh gay gắt giữa hai cường quốc của châu Á là Trung Quốc và Ấn Độ. Mục tiêu chiến lược của Ấn Độ ở Nam Á là củng cố vị trí cường quốc trong khu vực, sử dụng khu vực này làm bàn đạp để mở rộng ảnh hưởng ra bên ngoài, hướng đến trở thành trung tâm quyền lực thế giới. Đối với Trung Quốc, khu vực Nam Á có tác động trực tiếp đến sự ổn định, an ninh và phát triển của nước này. Vì thế, mục tiêu chiến lược ở khu vực này của Trung Quốc là mở rộng không gian chiến lược, tranh giành ảnh hưởng và thiết lập vành đai bao vây, kiềm chế Ấn Độ. Bài viết tập trung làm rõ: (1) Cơ sở hình thành sự cạnh tranh chiến lược Ấn Độ và Trung Quốc ở khu vực Nam Á; (2) Thực trạng cạnh tranh chiến lược giữa hai quốc gia; và (3) Đưa ra một số nhận xét có tính dự báo cho sự cạnh tranh chiến lược của hai quốc gia ở khu vực Nam Á trong thời gian tới.
Tác giả:
Trần Nam Tiến
Thực trạng các chỉ số bảo vệ các nhóm xã hội dễ bị tổn thương (12/08/2023)
Các nhóm xã hội dễ bị tổn thương là khái niệm dùng để chỉ các nhóm người có vị thế thấp hơn về chính trị, kinh tế hoặc xã hội so với đa số, khiến họ có nguy cơ cao hơn bị bỏ quên hay bị vi phạm quyền, lợi ích. Dựa trên nguồn dữ liệu thống kê của các bộ, ngành, nhóm nghiên cứu trình bày kết quả rà soát các bộ chỉ tiêu thống kê hiện hành có liên quan đến trẻ em, người cao tuổi, phụ nữ, người dân tộc thiểu số, người nghèo và người khuyết tật để đánh giá thực trạng các chỉ số bảo vệ các nhóm xã hội dễ bị tổn thương. Đây là một trong những bước cơ bản để nghiên cứu, xây dựng bộ chỉ số bảo vệ các nhóm xã hội dễ bị tổn thương.
Tác giả:
Nguyễn Thị Thanh Hương, Trần Thị Luyến
Vài nét về văn học thời Minh, Thanh trong dòng chảy văn học cổ đại Trung Quốc (12/08/2023)
Ở Trung Quốc, triều Minh (1368-1644), triều Thanh (1644-1911) có sự kế thừa và phát huy văn học của các triều đại trước, phát triển nhiều loại hình tiểu thuyết cùng với sự xuất hiện nhiều tác phẩm kinh điển. Sáng tác văn học thời Minh chịu ảnh hưởng của hình thái kinh tế với các tác phẩm nổi bật như “Tam quốc diễn nghĩa”, “Tây du ký”, “Kim Bình Mai”. Đến thời Thanh, nhà văn và thương nhân có sự kết nối khiến văn hóa thương nghiệp ảnh hưởng toàn diện đến sự phát triển của văn học, với các tác phẩm tiêu biểu như “Liêu trai chí dị”, “Hồng lâu mộng”. Văn học hai triều đại Minh, Thanh có nhiều điểm chung về thể loại tiểu thuyết, nhóm văn nhân thương nhân, là cơ sở thực tiễn và cơ sở lý luận tự sự của tiểu thuyết Trung Quốc sau này.
Tác giả:
Nguyễn Thị Hiền
Từ điển thuật ngữ: Khái niệm, đặc trưng và phân loại (12/08/2023)
Hiện nay, thực tiễn biên soạn các loại từ điển thuật ngữ, đặc biệt là từ điển thuật ngữ đối chiếu vô cùng phong phú. Tuy nhiên, những vấn đề lý luận và phương pháp luận của loại hình từ điển thuật ngữ vẫn cần được tiếp tục nghiên cứu, bởi ở Việt Nam, loại hình này vẫn chưa thực sự được phân định rạch ròi, rõ nét. Bài viết làm rõ và hoàn thiện thêm khái niệm từ điển thuật ngữ; chỉ ra các đặc trưng cơ bản và đề xuất cách phân loại từ điển thuật ngữ hiện có ở Việt Nam, qua đó làm sáng rõ thêm những đặc điểm cơ bản về loại từ điển thuật ngữ trên các khía cạnh khác nhau.
Tác giả:
Quách Thị Gấm