Kể từ ngày đầu thành lập (08/5/1975), trải qua 50 năm phát triển, hoạt động của Viện Thông tin Khoa học xã hội luôn bám sát hai chức năng cơ bản là nghiên cứu, thông tin khoa học và thư viện. Trên nền tảng đó, Viện liên tục nghiên cứu, đổi mới, sáng tạo ra nhiều loại hình ấn phẩm thông tin khoa học và thông tin - thư viện; mở rộng các quan hệ đối tác ở trong nước và quốc tế; nâng cao năng lực nghiên cứu, thông tin khoa học, hiện đại hóa thư viện, bảo quản, khai thác và quảng bá Thư viện Khoa học xã hội, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của các tổ chức, cá nhân dùng tin. Để khẳng định vai trò, vị thế của một tổ chức thông tin khoa học đặc thù và duy nhất hiện nay, phát huy vai trò thư viện trung tâm trong hệ thống thư viện của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, Viện cần tiếp tục nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy, nâng cao tính chuyên nghiệp trong từng hoạt động, từng vị trí việc làm, đồng thời đòi hỏi sự quan tâm đầu tư xứng đáng của Nhà nước, của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam trong bối cảnh đẩy mạnh chuyển đổi số và yêu cầu hiện đại hóa hệ thống thư viện.

Tác giả: Vũ Hùng Cường

Tròn 50 năm trước, năm 1975 Viện Thông tin Khoa học xã hội được thành lập. Là bộ mặt học thuật của Viện, Tạp chí Thông tin Khoa học xã hội cũng có lịch sử gần 50 năm. Trong khoảng thời gian đó, tất cả các ngành khoa học xã hội và nhân văn dù rộng hay hẹp, chuyên ngành hay liên ngành, nghiên cứu định lượng hay định tính… đều có những công bố trên Tạp chí Thông tin Khoa học xã hội. Hầu hết các tác giả đã thành danh trong giới khoa học xã hội đều đã đăng bài nghiên cứu trên Tạp chí. Suốt mấy chục năm qua, Tạp chí luôn vững vàng thực hiện đúng tôn chỉ mục đích báo chí, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, bám sát thực tế đời sống khoa học xã hội trong và ngoài nước và do vậy đã cung cấp cho các tầng lớp bạn đọc những thông tin phong phú, đủ sâu và đắt giá, kể cả với những thông tin nhạy cảm, làm căn cứ để suy ngẫm và hành động.

Tác giả: Hồ Sĩ Quý

Bài viết gồm hai phần chính. Phần thứ nhất phân tích quá trình làm phẳng và mười nhân tố làm phẳng thế giới, trong đó tóm lược một số nội dung chính trong cuốn “Thế giới phẳng. Tóm lược lịch sử thế giới thế kỷ XXI” của Thomas L. Friedman như: thế giới toàn cầu hóa ngày nay “trở nên phẳng” như thế nào do sức mạnh của công nghệ qua mười nhân tố làm phẳng; thế giới phẳng tác động ra sao đến đời sống xã hội toàn cầu; các nước, các công ty,… phải thay đổi ra sao để tồn tại, phát triển trong thế giới toàn cầu hóa thế kỷ XXI. Phần thứ hai đề cập đến vấn đề đổi mới dưới hai hình thức là “đổi mới trên diện rộng” - hướng về xuất khẩu, mở cửa hội nhập quốc tế, và “đổi mới theo chiều sâu”- đổi mới về thể chế, nguồn nhân lực, kết cấu hạ tầng. Công cuộc đổi mới ở Việt Nam 40 năm nay có thể hiểu là trải qua cả hình thức đổi mới trên diện rộng và đổi mới theo chiều sâu.

Tác giả: Lại Văn Toàn

Hệ thống thư viện Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam với số lượng tài liệu phong phú là nơi cung cấp thông tin phục vụ hoạt động nghiên cứu, điều tra cơ bản, liên ngành về khoa học xã hội, đào tạo, phổ biến kết quả nghiên cứu của tất cả các cơ quan trực thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam. Bài viết đề cập đến vai trò của Thư viện Khoa học xã hội (do Viện Thông tin Khoa học xã hội quản lý) trong quá trình phát triển hệ thống thư viện Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam theo mô hình thư viện trung tâm - thành viên và việc xây dựng, tích hợp cơ sở dữ liệu dùng chung vận hành thống nhất theo các chuẩn nghiệp vụ thư viện quốc tế nhằm hiện đại hóa hoạt động thư viện và tăng cường phổ biến thông tin - tri thức tới đông đảo giới nghiên cứu và người dùng tin.

Tác giả: Lê Hải Đăng

Bài viết phân tích vai trò của thông tin khoa học xã hội trong việc nhận diện vấn đề xã hội, hỗ trợ xây dựng chính sách dựa trên bằng chứng và thúc đẩy sự tham gia xã hội; đồng thời làm rõ ý nghĩa chiến lược của công bố quốc tế đối với khoa học xã hội và nhân văn. Bài viết cũng chia sẻ kinh nghiệm khai thác thông tin, xây dựng tư duy học thuật, sử dụng công cụ số và trí tuệ nhân tạo để nâng cao chất lượng công bố quốc tế. Từ đó, tác giả đưa ra khuyến nghị chính sách về số hóa hệ thống thông tin khoa học xã hội nhằm hỗ trợ phát triển học thuật và hoạch định chính sách bền vững tại Việt Nam.

Tác giả: Trần Thị Minh Thi

Viện Thông tin Khoa học xã hội là một trong những đơn vị có chức năng nghiên cứu, thu thập và cung cấp thông tin khoa học phục vụ công tác nghiên cứu, đào tạo và hoạch định chính sách tại Việt Nam. Trải qua 50 năm hoạt động, công tác nghiên cứu, thông tin khoa học tại Viện đã có nhiều đóng góp quan trọng nhưng cũng đang đối mặt với những thách thức lớn trong thời đại công nghệ số và hội nhập quốc tế. Bài viết làm rõ vai trò của hoạt động nghiên cứu, thông tin khoa học; quá trình phát triển với một số thành tựu nổi bật của hoạt động nghiên cứu, thông tin khoa học tại Viện Thông tin Khoa học xã hội trong 50 năm (từ năm 1975 đến năm 2025); những khó khăn, hạn chế còn tồn tại và đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động này trong thời gian tới.

Tác giả: Trương Thị Thu Trang, Phạm Linh Chi

Bài viết đề cập tới quá trình chuyển đổi mạnh mẽ của hệ thống thư viện thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, từ các thư viện truyền thống với các cơ sở dữ liệu nhỏ, riêng lẻ tập hợp thành hệ thống thư viện điện tử mô hình thư viện trung tâm - thành viên với cơ sở dữ liệu tra cứu chung lên tới gần 1.400.000 biểu ghi có cổng tra cứu dữ liệu trực tuyến công cộng riêng trên mạng Internet (https://opac.vass.gov.vn). Qua đó, nêu bật vai trò trung tâm, chỉ đạo nghiệp vụ cũng như những khó khăn, thách thức và thành tựu của Thư viện Khoa học xã hội trong quá trình này.

Tác giả: Nguyễn Thị Thúy Nga