Đầu thế kỷ XXI, thuật ngữ Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (hay còn gọi là Cách mạng công nghiệp 4.0) ra đời đã đánh dấu đỉnh cao mới, bước ngoặt trong sự phát triển khoa học - công nghệ của nhân loại. Cuộc cách mạng này đã, đang và sẽ tác động mạnh mẽ đến sự phát triển kinh tế, cơ cấu xã hội, thể chế chính trị, đến chính phủ, các doanh nghiệp và người dân của các nước. Theo dự báo, Cách mạng công nghiệp lần thứ tư có tốc độ đột phá cao, “không có tiền lệ lịch sử”, sẽ mang lại những cơ hội và thời cơ, lợi ích chưa từng có cho xã hội loài người; bên cạnh đó, cuộc cách mạng này cũng đặt ra những thách thức to lớn trong tiến trình phát triển của nhân loại trong thế kỷ XXI, như liên quan đến an ninh mạng, an ninh phi truyền thống, giải quyết việc làm, đổi mới chức năng quản lý, kiến tạo chính phủ... Nội dung bài viết tìm hiểu bản chất của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và phân tích những tác động của nó đến thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng.

Tác giả: Trần Nguyễn Tuyên

Sau hơn 30 năm tiến hành công cuộc đổi mới theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu to lớn về mọi mặt. An sinh xã hội luôn được chú trọng, chất lượng cuộc sống người dân được nâng cao... Nhà nước luôn chủ động trong việc bảo đảm cung ứng các dịch vụ xã hội cơ bản cho người dân, trong đó bao gồm dịch vụ y tế và dịch vụ giáo dục. Đây là hai trong số các dịch vụ xã hội cơ bản được Đảng và Nhà nước dành nhiều sự quan tâm với mục đích đảm bảo cho người dân có một cuộc sống đầy đủ, ấm no, hạnh phúc và công bằng xã hội. Để có thể thụ hưởng tối đa lợi ích từ dịch vụ y tế và giáo dục thì trước hết người dân cần phải được tiếp cận với các thông tin về các dịch vụ đó. Bài viết mô tả thực trạng tiếp cận thông tin về dịch vụ y tế và giáo dục của người dân thông qua kết quả nghiên cứu thực nghiệm ở các khía cạnh: nội dung, tần suất tiếp cận thông tin; kênh tiếp cận thông tin và mục đích tiếp cận thông tin.

Tác giả: Phạm Võ Quỳnh Hạnh

Mức độ tiếp cận giáo dục trung học của trẻ em Việt Nam đã gia tăng đáng kể trong những năm qua. Tuy nhiên, có sự không bình đẳng trong tiếp cận giáo dục trung học giữa những nhóm trẻ em có đặc điểm khác nhau về các đặc trưng cá nhân và gia đình. Nhóm trẻ em nam, trẻ em dân tộc thiểu số, cha mẹ có học vấn thấp và nghề nghiệp giản đơn, gia đình nhiều thành viên, mức sống thấp, cư trú ở khu vực nông thôn và vùng sâu vùng xa có khả năng tiếp cận giáo dục trung học thấp hơn các nhóm khác. Bất bình đẳng trong cơ hội đi học và trình độ học vấn sẽ dẫn đến những bất bình đẳng về thu nhập, cơ hội nghề nghiệp và điều kiện an sinh của trẻ em trong tương lai. Bài viết tập trung phân tích sự khác biệt cũng như xác định mối liên hệ giữa những yếu tố cá nhân, đặc trưng của hộ gia đình với vấn đề tiếp cận giáo dục của trẻ em trong độ tuổi trung học.

Tác giả: Trần Quý Long

Thực tiễn nền dân chủ xã hội hiện nay cho thấy, so với thời kỳ mới hình thành, bức tranh tổng thể đã thay đổi nhiều. Ở thời điểm hiện tại, trên toàn châu Âu, dân chủ xã hội đang trải qua cuộc khủng hoảng nghiêm trọng. Vậy thực trạng và nguyên nhân của cuộc khủng hoảng này, kể từ năm 2008 đến nay là gì? Liệu có sự chuyển đổi nào diễn ra để cứu vãn nền dân chủ xã hội châu Âu hay không? Trên cơ sở phân tích về dân chủ xã hội, bài viết lần lượt trả lời các câu hỏi đó.

Tác giả: Hồ Thị Nhâm

Trong sự phát triển văn học thời Lê - Trịnh, các thi nhân chúa Trịnh đã để lại dấu ấn đậm nét. Dòng thơ ca các chúa Trịnh mang đậm tính chất cung đình, nội dung tư tưởng thường tập trung vào các vấn đề cơ bản như: ca ngợi xã hội, triều đại thái bình, thịnh trị; tỏ rõ khẩu khí của các đấng minh quân trong các công việc trị sự; giáo huấn các phạm trù đạo đức, nhân luân cũng như chức phận của quan, dân trong vương triều; phủ dụ, giáo huấn các bề tôi. Ngôn ngữ, bút pháp thơ ca các chúa Trịnh mang đậm tính chất kinh viện, đài các, bác học, khuôn thức.

Tác giả: Nguyễn Mạnh Hoàng

Ngôn ngữ pháp luật có mặt trong hầu hết các hoạt động giao tiếp xã hội, đặc biệt trong hoạt động điều tra và tố tụng của các cơ quan hành pháp. Việc trao đổi, giao lưu, tham khảo ngôn ngữ pháp luật và các văn bản luật giữa các quốc gia góp phần nâng cao chất lượng văn bản pháp luật từ bố cục văn bản đến những đơn vị nhỏ hơn như thuật ngữ pháp luật. Do đó, sự hiểu biết về ngôn ngữ pháp luật là hết sức cần thiết, nhất là đối với vấn đề dịch thuật ngữ pháp luật. Nội dung bài viết đề cập đến một số định nghĩa, cách phân loại các thuật ngữ pháp luật trong Bộ luật Hình sự Trung Quốc, đồng thời làm rõ các phương pháp dịch thuật ngữ pháp luật từ Hán ngữ hiện đại sang tiếng Việt. Trên cơ sở đó, đưa ra một số ý kiến đóng góp trong vấn đề chuyển dịch thuật ngữ pháp luật Hán - Việt.

Tác giả: Nguyễn Ngọc Anh