20/09/2023
Hội thảo do TS. Trương Thị Thu Trang chủ trì. PGS.TS. Trần Văn Độ, nguyên Phó Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao, nguyên Chánh án Tòa án Quân sự trung ương là diễn giả chính. Tham dự hội thảo có các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu là thành viên của đề tài, và các nhà nghiên cứu có quan tâm đến chủ đề của hội thảo.
Tham luận của PGS.TS. Trần Văn Độ gồm 8 phần nội dung: (i) khái niệm án lệ; (ii) đặc điểm của án lệ; (iii) các loại án lệ; (iv) án lệ trong các hệ thống pháp luật; (v) án lệ trong các lĩnh vực tư pháp; (vi) tiêu chí án lệ; (vii) quy trình tạo lập án lệ; và (viii) án lệ ở Việt Nam.
Theo PGS.TS. Trần Văn Độ, án lệ được hiểu là bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án chứa đựng các sự kiện hoặc vấn đề pháp lý được đưa ra theo một phương thức xác định để các Tòa án cân nhắc (tuân thủ) trong những trường hợp tương tự về sau. Án lệ gồm 3 loại: án lệ quy phạm, án lệ giải thích, án lệ hướng dẫn. Quy trình tạo lập án lệ bắt đầu từ việc xem xét, quyết định của Tòa án tối cao; sau đó công bố án lệ trên phương tiện thông tin đại chúng, tạp chí luật chuyên ngành để lấy ý kiến thảo luận; trên cơ sở đó, Tòa án tối cao quyết định các bản án, quyết định là án lệ; và án lệ chính thức sẽ được đăng tải trong các Báo cáo tổng hợp án lệ. Một án lệ được hủy bỏ khi luật thay đổi, khi Tòa án tối cao nhận thấy cần thiết phải hủy bỏ, hoặc khi một án lệ mới được tạo lập. Tại Việt Nam, án lệ đã được nêu ra trong Nghị quyết số 48-NQ/TW ngày 24/5/2005, Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 02/6/2002 của Bộ Chính trị, và được thể chế hóa trong Luật Tổ chức Tòa án nhân dân số 62/2014/QH13 ngày 24/11/20214.
Tại hội thảo, nhiều án lệ đã được dẫn chứng minh họa cụ thể; bài học kinh nghiệm của các nước trên thế giới và các ý kiến bàn luận, phân tích, đánh giá có giá trị thông tin khoa học đã được nêu bật giúp nhóm nghiên cứu tiếp tục thông tin, nghiên cứu, nâng cấp, hoàn thiện, đảm bảo chất lượng các báo cáo chuyên đề của đề tài.
Hội thảo đã thành công tốt đẹp.
-MD-